Naukowcy Johannes Kaiser, Cristian Vaccari i Andrew Chadwick odkryli, że użytkownicy Facebooka
częściej blokują znajomych za szerzenie dezinformacji, gdy ich poglądy polityczne znacząco różnią się od poglądów osób publikujących fake newsy.
Wyniki badania na grupie 986 wolontariuszy z Niemiec opublikowano w dwumiesięczniku naukowym Journal of Communication.
- Ludzie traktują ulgowo znajomych publikujących dezinformację, jeśli myślą w podobny sposób co oni, ale znacznie częściej blokują lub przestają obserwować użytkowników również publikujących nieprawdziwe treści, ale z którymi nie zgadzają się politycznie - mówił autor badania Cristian Vaccari, profesor komunikacji politycznej w Loughborough University w Wielkiej Brytanii.
Eksperyment miał
charakter symulacyjny
, ponieważ Facebook nie udostępnia swoich narzędzi i danych w celach naukowych. Ponadto autorzy badania zdecydowali się na rekrutację badanych w Niemczech, ponieważ Niemcy są republiką parlamentarną, partie prawicowe i lewicowe mogą tworzyć koalicje, a "wyborcy są znacznie mniej skłonni do patrzenia na wyborców i polityków z drugiej strony w sposób antagonistyczny, tak jak robią to amerykańscy wyborcy".
Ochotnicy zostali poproszeni o odpowiedzi na kilka pytań dotyczących ich poglądów politycznych, a następnie zostali uszeregowani według ich przekonań w 11-punktowej skali. Wolontariusze zostali również poproszeni o wymyślenie i nazwanie przyjaciół o podobnych i odmiennych poglądach politycznych. Zespół następnie stworzył fałszywe profile tych przyjaciół na Facebooku oraz poprosił wolontariuszy o przejrzenie ich treści.
Profile udostępniły zmyślone artykuły informacyjne na dwa stosunkowo niekontrowersyjne (w Niemczech) tematy - mieszkalnictwo i edukacja. Badacze stworzyli również dwie wersje tych sfabrykowanych artykułów przedstawiających dezinformację. Jedna wersja została uznana za wystarczająco wiarygodną, żeby mogła być prawdziwa, a druga była tak oburzająca, że prawdopodobnie natychmiast rozpoznano ją jako dezinformują.
Badacze zauważyli, że
użytkownicy o poglądach lewicowych
(szczególnie skrajnie lewicowych)
częściej blokowali znajomych publikujących nieprawdziwe treści
niż ochotnicy o poglądach konserwatywnych. Było to widoczne zwłaszcza w przypadku osób o odmiennych poglądach, "ludzie po prawicy znacznie rzadziej blokują ludzi ze względu na ich ideologiczną odmienność".
Naukowcy widzą kilka powodów. Vaccari jako pierwszy, choć spekulatywny, przytacza kwestię
potrzeby podobnej tożsamości społecznej
. Inny powód może być związany z tym, co wykazały poprzednie badania:
prawicowi wyborcy mają tendencję do dzielenia się większą liczbą nieprawdziwych informacji
w mediach społecznościowych.
- Może więc być tak, że jeśli jesteś lewicowym wyborcą, jesteś przyzwyczajony do fake newsów udostępnianych przez prawicowych wyborców, z którymi masz kontakt w mediach społecznościowych. Być może przyzwyczaiłeś się do blokowania tych osób, ponieważ wiesz, że są bardziej skłonni do dzielenia się błędnymi informacjami - stwierdził autor badania.
Wnioskiem poprzednich badań było to, że stronnicze tendencje do blokowania mogą dalej polaryzować ludzi i prowadzić do mniej zróżnicowanego przepływu informacji w mediach społecznościowych.
- Myślę, że najważniejszym wnioskiem jest to, że istnieją pewne wady powszechnego założenia, że jednym z najlepszych sposobów ochrony ludzi przed dezinformacją jest zapewnienie użytkownikom narzędzi, które pozwolą im ograniczyć kontakt z innymi osobami, które publikują dezinformację.Gdyby ludzie stosowali te narzędzia w sposób neutralny politycznie, nie byłoby problemu. Jednak nasze badanie udowadnia, że ludzie stosują te narzędzia blokujące i uniemożliwiające obserwowanie w sposób stronniczy - skwitował.