Rozmawiamy z maszynistą Grzegorzem i pytamy, czy fajnie tak jeździć ciuchcią i kiedy PKP się poprawi

Słowniczek branżowy: 

Zakręcić kołem - przyspieszyć. W lokomotywie zamiast pedałów do zmiany prędkości służy takie koło wyglądem przypominającym kierownicę w samochodzie. 

Starsze modele i typy lokomotyw miały to do siebie, że wydawały całą gamę dźwięków mało przyjemnych dla ucha przy "nabieraniu" rozpędu. A im szybciej przyspieszały, tym większy hałas/dym (w przypadku spaliniaków).

Grzegorz: Ja sam na całe szczęście nie wiem. Oszczędzone były mi przejażdżki zabytkami. Zresztą każdy maszynista przy uzyskiwaniu uprawnień uczy się na konkretny typ lokomotywy. W moim przypadku była to EP09 - najpopularniejszy model lokomotywy w ruchu pasażerskim dalekobieżnym w Intercity.  

Starsze modele i przygody z nimi związane znam z opowiadań i anegdot. Na szczęście PKP Intercity pod względem taboru naprawdę zmienia się na lepsze.

Grzegorz: Na jednym z kursów miałem wykładowcę, który pracował na pierwszych egzemplarzach lokomotyw elektrycznych w Polsce. Jako że był to głęboki PRL, o części było trudno, jeszcze trudniej o kogoś, kto się na tym znał i nie był aktualnie na rauszu. Więc gdy lokomotywa przez niego prowadzona doznała dość poważnej usterki, której sam nie mógł naprawić, wezwana została lokomotywa "ratunkowa" celem ściągnięcia tej zepsutej ze szlaku.  

Grzegorz: Pech chciał, że lokomotywa ratunkowa po przyjeździe na miejsce również się zepsuła a maszynista, który nią jechał, był tak napruty, że nie mógł sam wyjść z kabiny. Opóźnienie dochodziło już wtedy do 4 godzin. Kiedy przyjechała kolejna lokomotywa, która zabrała w końcu te dwie rozkraczone i uwaga, 1 wagon osobowy. 

Skończyło się na tym, że trzy lokomotywy ciągnęły jeden wagon.

Grzegorz: W trzeciej lokomotywie przyjechał cały zespół elektryków i monterów. Wszyscy trzeźwi, więc byli zabezpieczeni na taką okoliczność

Grzegorz: Nie wszyscy, zresztą powtórzę, że znam te czasy tylko z opowieści, ale większość zabijała długie godziny za "kółkiem" wódą i zakąską. Podobno głównie w składach towarowych. Za mojej kadencji, czyli od 6 lat kiedy pracuję jako maszynista, zetknąłem się z jednym przypadkiem złapania kogoś na "podwójnym gazie". Inna sprawa, że rzadko miewamy kontrole i "dmuchanie" o których zawczasu nie wiemy.

W tamtych czasach wszystko było na zasadzie "jakoś to będzie". Do tej pory wśród "starszej" ekipy widać pewne symptomy "niedasięizmu" i pochodnych. 

Grzegorz: Poważne, począwszy od dożywotniego zakazu wykonywania zawodu, karę grzywny na rzecz jakiegoś stowarzyszenia od walki z alkoholizmem, kończąc na zawiasach.

Grzegorz: Tak, kiedyś kolej była drugim po PKSach głównym środkiem transportu w Polsce. Nie było prywatnych busów, autobusów, loty krajowe były drogie i generalnie tylko dla elit. Opóźnienia i awarie się zdarzały, ale głównym plusem była liczba miejscowości z dostępem do komunikacji kolejowej. Prawie dwa razy więcej wiosek i miasteczek niż dzisiaj. Teraz zaczyna się to poprawiać, na stare szlaki powoli wracają pociągi regionalne.

 

Grzegorz: Na spadek tej popularności złożyło się wiele czynników. PKP było jedną firmą, a potem została podzielona na małe spółki i oddziały, przez to drastycznie obcięto finansowanie przewozów kolejowych. Do tego doszedł starzejący się tabor.  A na ostatnim miejscu właśnie rozwój innych środków komunikacji, więcej samochodów prywatnych. Samochód i autobus dojadą wszędzie, pociąg z torów nie zjedzie.

Grzegorz: W pracy firmy najbardziej irytują mnie zmiany grafiku i przydziału na konkretne trasy. Powinno wyglądać to na przykład tak: jestem z Rzeszowa, rozpoczynam w Rzeszowie, w Krakowie oddaję lokomotywę i wsiadam do takiej, która wraca do Rzeszowa i kończę pracę. A wygląda to coraz częściej tak, że po przyjeździe, dajmy na to do tego Krakowa, okazuje się, że nie ma komu zabrać składu z Krakowa do Warszawy i nagle, z perspektywy wolnego wieczora, lądujesz o północy 400 kilometrów od domu. Oczywiście masz zapewnione zakwaterowanie, ale kolejnego dnia o 7 rano masz odebrać kolejny pociąg z Rzeszowa do Krakowa. I cały plan się sypie. 

Grzegorz: Tak, interesuję się nowościami w taborze i szeroko pojętej informatyzacji systemów PKP - od zarządzania ruchem po sprzedaż. Info dla laików - w niedługim czasie zobaczymy na pokładach nowych wagonów drugiej klasy automaty z przekąskami i napojami. Nie wszyscy też wiedzą, że w najnowszych wagonach pierwszej klasy zamontowane są ładowarki indukcyjne do smartfonów.

Grzegorz: Dla mnie taką nowinką / procesem, który zatyka dech w piersiach, jest stopniowe przyspieszanie polskich pociągów. Wiąże się to oczywiście z przebudową całej infrastruktury około-kolejowej, montażem nowoczesnych systemów w elektrowozach, ale daje wymierne korzyści - za dwa, trzy lata, mam nadzieję, z Krakowa do Gdańska pojedziemy na pokładzie Pendolino z prędkością 250 km/h.

Grzegorz: Teraz prędkość rozkładowa na kilku etapach tej trasy to 200 km/h. W porównaniu z tym co było 20 lat temu, gdzie 160km/h na kolei to był luksus, to naprawdę jest postęp.

Grzegorz: Jest pewna "kategoria" ludzi, którzy są co najmniej "mało poważani" wśród kolejarzy wszelkiej maści. Chodzi o tzw mikoli (mikol - Miłośnik KOLei) a w szczególności takich, którzy lubują się w robieniu fotek i video przejeżdżającym składom.

Grzegorz: Często zdarza się, że obiektyw wychwyci coś, co nie powinno mieć miejsca - a to pracownik techniczny wejdzie tam, gdzie nie powinien, albo kiedy nie powinien, a to maszynista wyjdzie z kabiny na peron na dłuższym postoju i wda się w pogawędkę z np. kierownikiem pociągu.

Grzegorz: Często tak, mnie one ominęły, ale też często zwyzywam w myślach takiego "miłośnika" który pcha się z kamerą niemalże na tory. 

Nie byłoby w tym nic złego, gdyby oni trzymali to dla siebie, ale dużo ludzi, jak to w Polsce, lubi dokopać drugiemu, więc wysyłają takie zdjęcia do przewoźnika do UTK czy jeszcze gdzieś indziej.

Grzegorz: Ja bym ich zamknął w kiblu TLK "Rozewie" na kilka godzin, to by się im odechciało.

Słowniczek: TLK Rozewie - skład z chyba najstarszymi wagonami w PL.

Grzegorz: Przypomnieliście mi właśnie o kolejnej grupie, której kolejarze nie lubią. Zresztą chyba nikt nie lubi. Kibole, czy to z Kolejorza, czy skądkolwiek.

Grzegorz: Kilka lat temu w dwóch wagonach jechali kibole z Krakowa do Warszawy. Konduktorzy nawet tam nie wchodzili, na jednej stacji ktoś wyrwał kibel w toalecie i próbował wyjść tamtędy na zewnątrz, na następnej przyjechała policja, bo ktoś z pasażerów z innych wagonów zgłosił jakieś obsceniczne gesty w kierunku dzieci. Po przyjeździe do stacji docelowej jeden wagon poszedł do zezłomowania - wyrwane fotele, wybite szyby, nadpalone obicia foteli.