Ostatnia walka Janusza Kowalskiego: zakaz nazywania wegeproduktów tak, jakby były mięsne

, który w dwutygodniowym rządzie Mateusza Morawieckiego dalej pełni funkcję wiceministra rolnictwa, postanowił zostawić po sobie "spuściznę" w postaci

. Chodzi m.in. o bezmięsne "kiełbasy" czy "parówki".

budzi zarówno sam pomysł, jak i fakt, że Kowalski na konsultacje swojego rozporządzenia dał jedynie jeden dzień i rozmawiał wyłącznie z branżą mięsną. 

"Wprowadzamy systemowe rozwiązania chroniące tradycyjne nazwy wyrobów mięsnych.  Z mojej inicjatywy przygotowany został projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych. Celem nowelizacji rozporządzenia jest wprowadzenie

. Projektowane przepisy pozwolą̨ na ochronę określeń stosowanych zwyczajowo do opisu produktów mięsnych" - informował Kowalski.

Jak tłumaczył, proponowane zasady znakowania "przyczynią się do zapewnienia ochrony interesów konsumentów dając im możliwość dokonywania świadomego wyboru spożywanej przez nich żywności, a także ochrony rynku produktów mięsnych". 

Kontrowersje wzbudził nie tylko sam pomysł, ale

. Projekt rozporządzenia został opublikowany 5 grudnia, a ministerstwo na jego

dało tylko

. 

"Ministerstwo daje 1 dzień na zaopiniowanie projektu, bo istnieje "konieczność wydania projektowanego przepisu w jak najkrótszym czasie". A rozporządzenie ma wejść w życie 12 miesięcy po ogłoszeniu. Projekt rozporządzenia przewiduje, że wege kiełbasy będzie można wprowadzać do obrotu co do zasady aż do 30.06.2026 r., a w praktyce nawet dłużej. Faktycznie na tyle pilne, że trzeba dać tylko 1 dzień na konsultacje" - pisał na Twitterze Paweł Jachowski, dziennikarz Wiadomości Handlowych.

Sam Kowalski chwalił się, że jego pomysł zyskał poparcie podczas konsultacji, jednak okazało się, że

, zupełnie pomijając producentów produktów wegańskich. 

"Branża mięsna długo oczekiwała na wprowadzenie działań skutkujących zakazem nazewnictwa produktów roślinnych określeniami mięsnymi. Projekt rozporządzenia z dnia 5 grudnia 2023 roku jest bez wątpienia słusznym kierunkiem" - przekazali przedstawiciele branży we wspólnym oświadczeniu.

Zaznaczyli jednak, że projekt należy

o inne nazwy produktów, takie jak

". 

Sprzeciw wobec rozporządzeniu wyraża natomiast branża producentów produktów wegańskich, która podkreśla, że

. Potwierdzają to niedawne badania, według których 96% Polaków nie zdarzyło się lub zdarzyło się bardzo rzadko przez pomyłkę kupić produkt roślinny zamiast mięsa. 

"Polacy nie mają trudności w wyborze między roślinnym a mięsnym kabanosem, tak jak nie mają problemu z rozróżnieniem frytek ziemniaczanych z frytkami z kurczaka, co potwierdza chociażby badanie zlecone firmie badawczej Panel Ariadna przez RoślinnieJemy w 2022. Wyniki wskazują, że 96% konsumentów nie zdarzyło się przez pomyłkę kupić produktu roślinnego zamiast mięsa" - pisał na Twitterze Maciej Otrębski, wiceprezes Polskiego Związku Producentów Żywności Roślinnej. 

On też zwracał uwagę na krótkie konsultacje projektu pomijające branże producentów roślinnej żywności. 

"Dążenia do zmiany w legislacji dotyczących nazewnictwa roślinnych alternatyw mięsa bez szansy zaangażowania kluczowych dla sprawy podmiotów wskazuje na to, że przedstawiony przez "dwutygodniowe" @MRiRW_GOV_PL projekt ma niejasny cel, daleki od ochrony interesu konsumentów".

"Projekt wysłano do konsultacji do 137 podmiotów. Są tam np. takie byty jak Stowarzyszenie Polska Wódka czy Federacja Ziemniaka. Ale

. Ten projekt to

. Ale jeszcze spójrzmy na sam temat poruszony. Czy zakaz stosowania mięsnych nazw na roślinne zamienniki to ochrona konsumentów? W żadnym wypadku. Konsumenci nie mają problemów z rozróżnieniem tych produktów" - zwracał uwagę Paweł Rawicki z Otwartych Klatek. 

Zdaniem Karoliny Kubary, współzałożycielki Związku Producentów Żywności Roślinnej, to wymuszone zmiany nazw np. "kotletów" na "dyski" bardziej wprowadzą konsumentów w błąd.

- Nadawanie produktom roślinnym zrozumiałych dla kientów nazw jest ukłonem w ich stronę, a nie wprowadzaniem w błąd. Nazwa "roślinna kiełbaska" informuje klienta, że jest to roślinny produkt, który może zjeść w taki sposób i takiej formie jak tradycyjną kiełbaskę.

- powiedziała.

Na komentarze producentów roślinnej żywności odpowiedział m.in. prezes Polskiego Związku Hodowców i Producentów Bydła Mięsnego.

"

bo MRiRW chce unormować kwestie nazewnictwa produktów, które wprowadzają w błąd konsumentów i udają produkty mięsne. Nikt nie broni branży roślinnej się rozwijać. Niech idą własną drogą a nie udając mięso także w nazewnictwie".

Sam Kowalski poinformował w piątek, że w związku "z bardzo dobrym przyjęciem propozycji przez hodowców i branżę mięsną"

rozporządzenia zostaną

do "początku stycznia 2024". 

"Zgadzam się z kluczowymi organizacjami branży mięsnej, że warto poszerzyć listę chronionych nazw np. o kabanosy, filety czy parówki. I ten czas konsultacji należy wykorzystać na przygotowanie z naukowcami i organizacjami branżowymi kolejnych dobrych dla polskich konsumentów definicji wyrobów mięsnych. 

" - napisał.