Rozmowa z Darkiem Aksamitem o potrzebie merytorycznych celebrytów i roli nauki 

[reklama]

Można mnie szerzej poznać na

.  A tak szerzej, to skończyłem Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej, jestem popularyzatorem nauki z

i

. Może jeszcze przylansuję, że jestem laureatem nagrody "

" serwisu PAP Nauka w Polsce ;)

Istnieją tacy. Ja poza popularyzowaniem zajmuję się też pracą naukową. Ale chciałbym też popularyzować naukę na jak największą skalę, więc coś w tym jest. Celebryci kojarzą się w tej chwili źle, bo lansują się, a mają niewiele do powiedzenia.  

Ooo, wspaniałe 😍

Celebryta merytoryczności :P

Z jednej strony uwielbiam go - bo daje szansę na to, co lubimy w nauce, czyli na zerknięcie w fakty a nie w propagandę, na zrobienie czegoś co jest namiastką "pomiaru" a nie "opinii". Naukowcy nie mają swoich "opinii", mają wyniki pomiarów i eksperymentów.

 Oczywiście nie mówię tu o życiu prywatnym naukowców, tylko o ich pracy zawodowej i momencie, gdy wypowiadają się na tematy naukowe, a nie tego, co chcą na obiad. A gdy mają opinie niepoparte dowodami w postaci wyników eksperymentów, to już nie są naukowcami, to dość prosty system.

Lepiej! Manipulować można całym systemem wyborczym, bo sam sposób liczenia głosów wpływa na to, kto wygrywa. Polecam tę symulację, można fajnie się pobawić (

). Gra pozwala po kilku minutach pobawienia się myszką zrozumieć, jak można manipulować wynikami wyborów, jeśli przyjmie się odpowiedni sposób liczenia głosów: czy wygrać ma ten, kto zbierze najwięcej głosów? W USA Trump wygrał, mimo, że zagłosowało na niego mniej osób niż na Hillary, bo taka jest ordynacja.

I teraz wracając do Latarnika - owszem, sam sposób ułożenia pytań może wpłynąć na to, jakie będą odpowiedzi. Co więcej, od języka, jakiego używamy zależy, czy łatwiej nam powiedzieć NIE czy TAK.

 Bo: 

a) jest prowadzony przez organizację pozarządową. Nie wypełniałbym go, gdyby to jeden komitet pytał inne komitety, albo robiła to jakaś jednostka nawet samorządu terytorialnego,

b) bo jest transparentny: oni nie piszą, co im się wydaje, że politycy myślą. Oni zadają im konkretne pytanie, a potem publikują ich odpowiedzi.

Każdy publicysta z definicji będzie miał jakieś swoje sympatie polityczne. Dlatego dużo bardziej wolę polegać nie na "opiniach" publicystów, tylko na "wynikach" analizy przeprowadzonej według jasnych kryteriów Latarnika.

W tym sensie widzę jedno ładne nawiązanie do tego, co my robimy jako naukowcy - zawsze pokazujemy METODOLOGIĘ naszej pracy. Czyli nie tylko sam wynik, ale - może przede wszystkim - to w jaki sposób do niego doszliśmy. Tylko w ten sposób można działać obiektywnie.

Uczucia są ważne, one nadają naszemu życiu sens i piękno. Uczucia stanowią o naszym szczęściu i miłości. Ale nie są narzędziem do ustalania faktów. To, że na przykład jakiś poseł zmarzł na werandzie, nie oznacza, że nie ma zmian klimatu.

Kampanii jest w bród: od portalu

lub

 przez Strajki Klimatyczne, Piątki dla Klimatu, Młodzieżowe Strajki Klimatyczne i działania okołoekologiczne podejmowane w szkołach. W tym takie, które tłumaczą, że pogoda to nie klimat, do cholery. W "Kosmosie" na Netflixie Neil de GrassTyson pięknie to pokazał na obrazku.

: To zależy od tego, czy mamy dzieci. Jeżeli myślimy za Ludwikiem XVII "a po nas choćby potop", no to tylko będzie przykro, że końcówka naszego życia upłynie w cierpieniu. Ale jeżeli mamy dzieci (a naczelnym instynktem układów biologicznym jest rozmnażanie się, ja mam:D), to boli to, jaki im świat zostawiamy.

I Maryli Rodowicz. Ale mam też pozytywne doświadczenia. Kiedy ostatnio byłem w "Pytaniu na Śniadanie", to Marzena Rogalska pięknie zakończyła program, mówiąc "no i to dla tych, którzy ciągle twierdzą, ze zmian klimatu nie ma". Miło było to usłyszeć w publicznej telewizji.

Aż sprawdziłem w swojej tabelce: ja w tym roku byłem 15 razy w telewizji z naukowymi lub okołonaukowymi tematami :)

Z perspektywy jednej osoby - to bardzo dużo. Ale z perspektywy rocznej, 15 na 365 to mała liczba (oczywiście należałoby tu doliczyć rzeszę pozostałych koleżanek i kolegów, którzy poświęcają swój czas na bycie w mediach!).

Progres jest taki, że jako Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki dużo pracy włożyliśmy w zbliżanie do siebie światów naukowców i dziennikarzy. Tych pierwszych szkoląc, z tymi drugimi robiąc porządny networking. Ale to nasze oddolne, skromne wysiłki, a nie odgórny, zakrojony na szeroka skalę plan

Regres jest taki, że z publicznej telewizji zniknęła "Sonda2" Tomka Rożka i "Jak to Działa" Radka Brzózki, czyli dwa programy popularnonaukowe. Jak to możliwe, że publiczna telewizja, która od czasów Eureki, Sigma i Pi lub Sondy Kurka i Kamińskiego realizowała misję dobrej, rzetelnej edukacji społeczeństwa tak po prosu przestała? 😕

Tu opowiedziałem o tym szeroko. To było trzy lata temu. 

Od tamtego czasu już trzeci rok uczę fizyki w podstawówce EduLab. I tam oczywiście odbywają się zajęcia poświęcone klimatowi. Cała kadra to rozumie: gdy młodzież idzie na strajk klimatyczny, dyrekcja jeszcze im pogratuluje.

Nauczyciele na różnych lekcjach robią ze swojej działki spojrzenie na temat: np. ja od strony fizycznej tłumaczę, o co chodzi z tymi gazami, a nauczycielka od etyki ze swojej dyskutuje z uczniami, dlaczego nie zmieniamy naszego modelu funkcjonowania nawet w obliczu katastrofy.

Żeby działać, trzeba mieć środki - w tym czas i pieniądze. Przeniesienie lekcji religii ze szkół do kościołów dałoby nam grubo ponad 500 godzin przez 12 lat na naukę krytycznego myślenia i MILIARD (caps lock Darka, my na luzie cały czas - przyp. red.) złotych rocznie na budowę laboratoriów i finansowanie szkolenia nauczycieli. Jak się

, to aż zęby zgrzytają jak się potem widzi dzieci w ławkach słuchające gadaniny nauczyciela pod tablicą. To się nie zmieniło od rewolucji przemysłowej.

W polskiej szkole? Po deformie edukacji nawet nie mogę potraktować tego pytania poważnie. Wracają do faktów - do dziś można znaleźć nagrania z dyskusji w Parlamencie Europejskim, jak prof. Legutko mówi, że żadnego podwójnego rocznika nie będzie..., że to manipulacja opozycji, że nie znają podstawowej matematyki. I tu wracamy do podstaw: znamy wszyscy te same fakty, a potem różnimy się politycznie, jak do tych faktów się odnieść. Albo temat aborcji: jak mamy dyskutować z kimś, kto nie wie, jak przebiega ciąża?

Nie.

 Prowadziłem kiedyś panel dyskusyjny o edukacji przyszłości na konferencji. I tam padły słowa, które padły z ust osoby z prywatnego liceum, kasującej od rodziców po 30 tysięcy złotych za trymestr(!) nauki dziecka w liceum: "dobra edukacja będzie coraz bardziej przywilejem najbogatszych, a oni ten przywilej zapewniają".

Widzę dużo ciekawych działań, sam uczestniczę w serii fajnych i wartościowych projektów, ale jak patrzę na liczby zasięgu projektów i porównuję je z danymi o edukacji, czyli ile jest w ogóle dzieci w roczniku, to wtedy czuję bezsilność.

 Daję to, co mogę najlepszego swojemu dziecku - miłość, opiekę i naukę krytycznego myślenia. Mnóstwo fantastycznych rodziców w Polsce również to robi. Niestety, nie wszystkie dzieci mają to szczęście. A boję się, że większość wpadnie w sidła systemu publicznej edukacji, który najpierw oduczy ich zarówno wrażliwości jak i kreatywności oraz chęci do działania, a w ten sposób wyda ich na pastę demagogów - którzy zdobędą, a jakże, władzę w wyborach i będą dalej niszczyć system edukacji, żeby pętla dalej się zaciskała, umacniając ich władzę.

A tymczasem wspaniali ludzie rozsiani po organizacjach pozarządowych lub dobrych instytucjach publicznych, albo samotni wojownicy w szkołach będą zmieniać rzeczywistość dookoła siebie - tworząc enklawy nadziei i rozumu. Ale tylko enklawy.

Zaraz się popłaczę :P

Żartuję, po prostu 30-tka mi strzeliła i mam więcej przemyśleń. Zobaczymy, co będzie na starość :)

"Babska rzecz narzekać, a żydowska ręce założywszy czekać" - to jednocześnie szowinistyczne i antysemisckie powiedzonko naszego wieszcza dobrze oddaje to, że z samego gadania i marudzenia nie ma wyników. Działam. Załozyłem z przyjaciółmi naukowcami-popularyzatorami Stowarzyszenie Rzecznicy Nauki. Założyłem z przyjaciółmi naukowcami-aktywistami Fundację Marsz dla Nauki, poświęcam swój wolny czas na chodzenie do śniadaniówek (ej, wiecie, że za to nie płacą?), uczę w szkole (ok, za to płacą), przymierzam się ze znajomymi do otworzenia platformy z kursami on-line właśnie na tematy naukowe, żeby o szczepieniach, globalnym ociepleniu, energetyce, krytycznym myśleniu etc. etc. etc. posłuchać naukowców a nie polityków lub cioci na imieninach. A ja chcesz memy, to mogę podać całą serię, którą robilismy w ramach kampanii "A dowodzik jest?".

Doskonałe, prawda?

:D

[reklama]