*Artykuł powstał we współpracy z
RocketJobs.pl
- nowoczesnym portalem pracy dla specjalistów umysłowych m.in. z obszaru: marketingu, designu, sprzedaży, a także finansów czy inżynierii. RocketJobs.pl ma najwyższy na rynku odsetek ofert z widełkami płacowymi, dlatego warto szukać pracy właśnie z nimi.
Portal RocketJobs.pl we współpracy z agencją badawczą WiseRabbi przeprowadził badania dotyczące postrzegania sytuacji zawodowej przez tzw. pracowników umysłowych z generacji Y i Z związanych z takimi branżami jak sprzedaż, marketing, finanse czy HR. Zapytano ich m.in. o postrzeganie ryzyka w pracy czy satysfakcji z kariery zawodowej:
W toku badania dużą uwagę poświęcono również temu,
"jak pracować, aby nie żałować?"
. Jak wyjaśniają autorzy
raportu
, chodzi tu o
żal
rozumiany jako uczucie świadomości, że moglibyśmy spożytkować nasz czas, energię czy umiejętności inaczej niż to robimy. To szczególnie istotne w czasach, gdy młodzi ludzie, jak nigdy wcześniej mają możliwość dokonywania wielu samodzielnych wyborów, np. dotyczących studiów czy rozwoju kariery zawodowej.
Tak rozumiany żal może ujawniać się np. w sytuacji, gdy dokonaliśmy jakiegoś wyboru, ale zaczynamy rozważać, co by było, gdybyśmy postąpili inaczej. Inny żal to ten, kiedy już na etapie podejmowania decyzji w głowie powstają scenariusze dotyczące przyszłości, w których i tak żałujemy dokonanego wyboru. Jak wyjaśniają eksperci, "funkcjonowanie zawodowe w kleszczach obu rodzajów żalu m
oże być źródłem frustracji
", ponieważ właściwie każda opcja: np. pozostanie w obecnej pracy albo próba jej zmiany, może być postrzegana w kategoriach porażki.
Aby sprawdzić, czego żałują pracownicy z generacji X i Y, w badaniu sprawdzono najpierw,
jak rozumieją oni sukces
. Aż 64% badanych przyznało, że zawsze chciało osiągnąć sukces zawodowy, ponad 20% wskazywało, że nigdy nie było to ich priorytetem.
Dla większości respondentów sukces zawodowy oznaczał
stabilizację finansową
(82%), satysfakcję i robienie tego, co się kocha (78%), komfort psychiczny i poczucie bezpieczeństwa (78%) i wysokie dochody (76%). Po 75% otrzymały odpowiedzi “poczucie, że wykonywana praca ma sens” oraz “dobre proporcje między życiem zawodowym a prywatnym”, a 72% badanych stwierdziło, że sukces zawodowy to poczucie wolności i niezależności.
Niezależnie od wieku odpowiedzi dotyczące kryteriów sukcesu były dość zgodne, zauważalne są jednak pewne
różnice
. Dla Zetek i młodszych reprezentantów generacji Y wysokie dochody odgrywały większą rolę niż w przypadku starszych badanych z pokolenia Y. Dla Zetek ważniejsze było również poczucie wolności i niezależności.
Badanie wykazało, że
poczucie żalu w kontekście aktywności zawodowej towarzyszy większości respondentów
. 62% badanych charakteryzował wyraźny żal, 22% - umiarkowany, a niski - 16%. Najmniejsze doświadczenie żalu towarzyszyło pracownikom zatrudnionym w HR i marketingu, najsilniejsze - biurowym na stanowiskach określanych w ankiecie jako “inne”.
W tym kontekście przebadano zarówno kwestie związane z
rozwojem zawodowym, jak i rozwojem osobistym, który mógłby wpływać na osiągnięcia zawodowe. Na tym pierwszym polu najwięcej badanych (29%) wskazywało, że
żałuje, iż nie zaczęło pracy zawodowej wcześniej
, np. podczas studiów, a 26% żałuje, że nie wyjechało do pracy za granicę. Tyle samo respondentów odczuwa żal związany z "zasiedzeniem się" w jednej pracy, czyli pracowaniu w jednym miejscu za długo.
Kolejne najczęściej wskazywane odpowiedzi związane z żalem w kontekście aktywności zawodowej to nieproszenie o podwyżkę (24%), nienegocjowanie wyższego wynagrodzenia podczas procesu zatrudniania (21%) oraz niewybranie lepiej płatnego zawodu (19%). 18% respondentów żałuje, że nie ufało swojej intuicji w wyborach zawodowych. Tyle samo, że brało zbyt dużo na siebie oraz że nie odeszło wcześniej z pracy, która nie dawała satysfakcji. 17% żałuje z kolei, że nie walczyło o awans.
W kontekście
rozwoju osobistego
badani najbardziej żałowali, że
nie przykładali się do nauki języków obcych
(52%) oraz do rozwijania własnych pasji i talentów (46%). Co trzeci badany przyznawał, że żałuje, iż nie myślał bardziej strategicznie na etapie wyboru studiów. Tyle samo respondentów żałowało, że nie angażowało się wystarczająco w obsługę programów i narzędzi komputerowych. Mniej badanych wskazywało natomiast na żal związany z niewyjechaniem podczas studiów za granicę, słabym przykładaniem się do nauki czy nieukończeniem rozpoczętych kursów i szkoleń.
- Czuję, że to nie jest moja droga do końca, no ale jeżeli już zabrnęłaś, to już teraz jest ci trudno się wycofać, więc mi zabrakło po liceum takiego zastanowienia się nad tym, bo jeździłam na kurs rysunku, ale już poszły jakieś pieniądze na to, więc to też już jest jakaś inwestycja, a teraz odczuwam, że może raczej mnie inne rzeczy kręcą i może w innych bym się chciała spełniać - mówi jedna z respondentek.
Jak podkreślają autorzy raportu, poziom doświadczania żalu może wiązać się z tym, jak pracownicy postrzegają swoją aktualną sytuację zawodową, ale również z poczuciem, jakie czynniki na nią wpłynęły. Wyniki wskazują, że
40% badanych uznaje swoje kroki zawodowe za rezultat przemyślanych decyzji i planów
. Z drugiej strony aż 44% uważa, że to bardziej efekt przypadku czy zrządzenia losu. 55% respondentów wskazało też, że ich decyzje zawodowe były wspierane przez inne osoby, a jedna trzecia, że wszelkie decyzje podejmowali samodzielnie.
Równocześnie aż 70% badanych uważa, że wszystko, co osiągnęli na polu zawodowym, zawdzięcza
wyłącznie sobie
. Niespełna 20% stwierdziło, że osiągnięcia zawdzięcza innym ludziom, a 11%, że ich obecna sytuacja jest wynikiem zarówno samodzielnych działań, jak i czynników zewnętrznych.
Partnerem merytorycznym publikacji jest SWPS Innowacje, spółka celowa Uniwersytetu SWPS.
Badanie (ilościowe i jakościowe) na grupie 500 pracowników biurowych przeprowadziła agencja WiseRabbit pod przewodnictwem dr socjologii
Marta Bierca
. Autorem treści jest dr psychologii Łukasz Jach.