NIK na serio zbadał, jak państwo dało ciała w czasie pandemii praktycznie na każdym polu

Najwyższa Izba Kontroli przedstawiła dziś wyniki trzech kontroli organów państwa, instytucji i służb odpowiedzialnych za

. Instytucja oceniła tworzenie i funkcjonowanie szpitali tymczasowych, realizację poleceń Ministra Zdrowia w sprawie dodatkowych świadczeń pieniężnych przyznawanych w związku z przeciwdziałaniem i zwalczaniem wirusa SARS-CoV-2.

- Od początku epidemii w całym cyklu zaplanowanych i doraźnych kontroli badaliśmy różne aspekty działalności struktur państwa, administracji publicznej, systemu ochrony zdrowia. W trakcie tych kontroli sprawdzaliśmy, czy podejmowane działania dobrze służyły obywatelom, czy były skuteczne. Pytaliśmy o to, czy nasze państwo zapewniło opiekę obywatelom dotkniętym epidemią, zarówno tym, którzy zachorowali, i tym, których dotknęły w tym czasie inne schorzenia niż COVID-19 - oświadczył prezes NIK Marian Banaś podczas konferencji prasowej.

Banaś stwierdził, że

.

- W państwie prawa nawet nieprzewidzialny charakter zadań nie usprawiedliwia marnotrawstwa, a nagłość zdarzeń nie usprawiedliwia łamania praw obywateli i działań naruszających przepisy. [...] Nie zapewniono w pełni gospodarnego wydatkowania ogromnych środków publicznych idących w miliardy, wyasygnowanych w czasie epidemii na ochronę zdrowia. Władze nie realizowały też skutecznego konstytucyjnego obowiązku dotyczącego zwalczania chorób epidemicznych - wskazał.

W związku z wynikami kontroli, NIK skierował 

. Cztery z nich mają związek ze stwierdzonymi nieprawidłowościami w ramach kontroli reagowania, w tym trzy dotyczą zakupu respiratorów przez ministra zdrowia i szefa KPRM. Kolejne cztery związane są z kontrolą szpitali tymczasowych. Ostatnie zawiadomienie dotyczy stwierdzonych nieprawidłowości przy dodatkach covidowych.

Piotr Miklis, dyrektor Delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Katowicach, przekazał, że zaniepokoiły go regulacje wprowadzone w czasie pandemii na podstawie specustawy. Zdaniem NIK budzą one istotne zastrzeżenia z punktu widzenia zgodności z Konstytucją RP, dlatego 16 czerwca skierowano

.

- Odstąpiono od stosowania prawa zamówień publicznych, czego skutkiem były niegospodarne zakupy respiratorów za ponad 82 miliony złotych dokonane przez ministra zdrowia i ministra szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów - dodał Miklis.

Instytucja zwróciła uwagę również na tworzenie nadmiernych rezerw łóżek covidowych, organizując 33 szpitale tymczasowe oraz działania organów państwa między kwietniem a październikiem 2020 roku. NIK podkreślił, że w tym czasie "nie uczyniono nic, by przygotować się na epidemię o naprawdę masowej skali". 

- Brak powiązania działań podejmowanych potem, z potrzebami wynikającymi z sytuacji covidowej, skutkował niegospodarnymi lub niecelowymi wydatkami w łącznej kwocie ponad 31,5 miliona złotych poniesionymi na szpitale, których tworzenie rozpoczęto, lecz które nie zostały uruchomione, bo nie było w danym regionie i w kraju zapotrzebowania na łóżka covidowe - mówił Miklis.

Na tworzenie i funkcjonowanie tymczasowych jednostek szpitalnych w 14 obiektach wielkopowierzchniowych wydano w sumie

. Samo utrzymanie tych szpitali oraz personelu medycznego kosztowało 165 milionów złotych. 

- We wszystkich szpitalach, stacjonarnych i tymczasowych, na gotowość do leczenia pacjentów z COVID-19 wydano siedem miliardów złotych, czyli o dwa miliardy złotych więcej niż na leczenie pacjentów z COVID-19 - wyliczył.

Do raportu odniósł się już rzecznik rządu Piotr Müller. W programie

Polsat News stwierdził, że

, ale "opowiedział się wprost po jednej stronie sporu politycznego, za Konfederacją".

Nie zabrakło również komentarzy ze strony opozycji. Platforma Obywatelska stwierdziła, że "nieudolność PiS w pandemii doprowadziła do katastrofy", a Donald Tusk napisał na Twitterze, że "rzygać mu się chce", kiedy patrzy na działania PiS.